آتشفشان ها و گدازه های مرکز زمین

در سرگذشت زمین، آتشفشان ها نقش اساسی به عهده دارند. بخشی از خاکی که بر روی آن زندگی می کنیم، آب اقیانوس ها، رودها و دریاچه ها و بخش بزرگی از هوایی که تنفس می کنیم، در نهایت از فوران آتشفشان ها بوجود آمده اند. بدون آتشفشان نه پوسته ی جدید اقیانوسی از طریق گسترش بستر دریا به وجود می آمد و نه فرو رانشی پدید می آمد، و نه کوهزایی انجام می شد و بدینسان، نه فرسایش وجود داشت و نه رسوبگذاری در کار بود.  

 

بدون آتشفشان، زمین از جریان عظیم و پیوسته ی سولفور ها، اکسید ها، هالوژن ها، ئیدروکربورهای تمامی فلزات موجود که به شکل گازهای با دمای زیاد از دودخان ها (شکاف های آتشفشانی) هزاران دهانه ی فعال آتشفشانی، خواه خفته یا فورانی، خواه در زیر دریا و یا در خشکی، خارج می شوند بی بهره می ماند. این آتشفشان ها، در درازای 100000 کیلومتری کمربند هایی که مرز "پهنه های زمینساختی" را مشخص می کنند و در شکستگی های درون این پهنه ها هستند، پراکنده اند.

بدون فعالیت دودخان های آتشفشانی زیر دریایی، نهشته های کانی های سولفوره پدید نمی آمد؛ بدون دودخان ها، محیط زیست دریایی که ساخت شیمیایی آن پدیداری زندگی را امکان پذیر نمود و شرایط تکامل آن را فراهم ساخته وجود نمی داشت؛ بدون دودخان ها، زمین دارای عناصر سازنده ی "هوا کره" نمی شد که ترکیب آن این امکان را پدید آورد که شکل های زندگی که از اقیانوس سر بر آورده اند، ساکن خشگی شوند و تا پدیداری "حیات"، تکامل یابند.

شاید داستان چند و چون آتشفشان ها هنوز در محک تحقیقات دانشمندان زمین شناسی است ولی در بین آتشفشان های کره زمین نام Nyiragongo را شاید شنیده باشید. این آتشفشان فعال که آنرا دریاچه گدازه نیز نامیده اند یکی از شگفتی های قاره آفریقاست.

دریاچه گدازه دائم Nyiragongo در نوع خود بزرگترین و شاید قوی ترین آتشفشان در جهان است که تخمین زده شده دارای 282000000 فوت مکعب گدازه است. دامنه های این آتشفشان بسیار تند و پرشیب است. بلندی این آتشفشان به 3470 متر می رسد و گدازه های جریان یافته از این آتشفشان در سال 1977 و 2002، سبب فاجعه های هراسناک و موجب از بین رفتن بخش عظیمی از شهرستان گوما در جمهوری دموکراتیک کنگو شد.