متولد مهر (دخمه ای برای همدلی)

"خرد" از آن کسی است که بیاندیشد.

متولد مهر (دخمه ای برای همدلی)

"خرد" از آن کسی است که بیاندیشد.

تاریخـچه موسیقی ایران (۲)ــ مشاهیر موسیقی

 

 

101247.jpg 

 

 

 

 

مقدمه نویسنده کتاب "مردان موسیقی سنتی و نوین ایران" 

سپاس بی حد خدای متعال را که مرا قادر ساخت تا جلد چهارم "کتاب مردان موسیقی سنتی و نوین ایران" را طی کوشش ها و رفت و آمدهای فراوان به چاپ برسانم. 

کتابی که از فرهنگ و هنر، موسیقی و شعر و شرح احوال هنرمندان و پدیدآورندگان آثار هنری این مرز و بوم گفتگو می کند و صدا و پیام بزرگان این سرزمین کهن را به گوش جهانیان میرساند. 

گفتم سرزمین کهن، بلی سرزمین کهن، ایران وطن عزیزم، ترا دوست دارم، ترا ستایش می کنم، ای ایران، ای سرزمین مقدس که اجدادمان، پدران و مادرانمان و فرزندانمان در تو تولد یافته، زندگی می کنند. 

آری ای وطن خوب و عزیزمان ایران، ما عاشقانه از دریاها، کوه ها، دشت ها، و وجب به وجب خاک مقدست پاسداری میکنیم، ای ایران، ای مرز پر گهر. 

در این کتاب از شاعران، نویسندگان، موسیقیدانان، هنرمندان، صنعتگران، و ورزشکارانی که در صحنه های جهانی نام پرافتخار و تاریخ ساز تو را بر زبانها جاری ساخته اند و نیز آزادگانی که در دامان پر مهر و عطوفت خود پرورش داده ای یاد می کنیم و آنان را همچون جان شیرین دوست میداریم و خواهیم داشت. چرا که هیچ سرزمینی برای مردم آزاده این مرزوبوم، جای وطن عزیز او ایران بزرگ را نخواهد گرفت و به قول شاعران ما: 

هر کـه جـدا مـانـده زمـانـی ز  مـکـانـی          بـا نـام وطـن خون بـجـهـد بر رگ جـانـش

خـاک وطـن و مسکن مـألـوف نـگـردد          گـر زیـر قـدم هـا بـگـذارنـــد جــهــانـــی 

 

آری طی قرون متمادی شاعران، عارفان و موسیقیدانان بزرگ این کشور، مشعل دار فرهنگ و هنر و ادبیات جهان بوده، چنان که هنوز هم با وجود هنرمندان بزرگ خود مورد تأیید سازمان ملل مترقی می باشد.

موسیقی ایران که از یک غنای پر بار و فرهنگی و عارفانه برخوردار است، همواره مورد توجه مستشرقین و هنرمندان بزرگ جهان قرار داشته است. 

موسیقی سنتی ایران، اصولا یک موسیقی ملی و محلی است که هر یک از ردیف ها و مقامات آن، نشانه ای از عادات و آداب و خصوصیات روحی و روانی مردم این سامان را در بر دارد. موسیقیدانان شهیر و پر آوازه کشور ما که در رأس آنام مردان فخرآفرین موسیقی ایران، آقا میرزاعبدالله و آقا حسینقلی و زنده یاد ابوالحسن خان صبا و شادروان روح الله خالقی می باشند، هر یک از گوشه ها و مقامات دلنشین این موسیقی اصیل را، از اعماق تاریخ، دل جنگلها، دشت ها و دامنه کوهها، از نوای سازهای محلی و نی چوپانان، شالیکاران و آواز روستائیان مختلف و عشایر غیور گرد آورده اند که حاکی از احساسات و انگیزه های عاشقانه و عاطفی این ایرانیان پاکنهاد است که روح و جان آدمی را می نوازد و انسان را به کهکشان ها می برد. 

عشق به ایران و ایرانی با دل و جان مرحوم عارف، زنده یاد روح الله خالقی، شادروانان ابوالحسن صبا و علینقی وزیری آمیخته بود و این از آهنگ ها و ترانه هایی که ساختند و خلق کردند به خوبی آشکار است.

سرود زیبا و جاودانی «ای ایران، ای مرز پر گهر» و سرودهای دیگر وطنی، صدای هر ایرانی آزاده ای است که از اعماق دل و جان او برخاسته و هر شنونده ای را از عشق به وطن و ایران سرمست می کند. این آهنگ ها و اشعار حماسی بازتاب آئینه دلهای با احساس و پر عاطفه و وطن پرستی است که حس ملیت و عشق به سرزمین مادری را در اندیشه هموطنان خود زنده نگاه میدارد.  

آری موسیقی سنتی ما، موسیقی ملکوتی و معنوی است که در مقامات و پرده ها، ردیف ها و نواهایش شور و جذبه ای خاص نهفته است که عاشقان طریقت و عارفان پاکباخته با خلوص باطن و توجه کامل بدان نگاه می کنند و از این طریق به ملکوت اعلا دست می یابند و از طرف دیگر آن حرکات و امواج پر شور و خروش و متلاطم نواها و آهنگهای محلی که روح مبارزه جویی و تسلیم ناپذیری ملت بزرگ و باستانی ایران، در آن موج می زند، نشان دیگری از یک هنر با ارزش و والا و زندگی بخشی است که در طی قرون و اعصار متمادی در دل دشتستان ها و کوه ها و کوهستان های این سرزمین طنین افکن بوده است. 

موسیقی سنتی ایران، چنان که در تواریخ جهان آمده، تأثیر گذار و پایه ریز موسیقی جهان بوده است، در دوران حکومت المنصور که دوران درخشان حکومت اسلامی در اسپانیا بود، سرزمین اسپانی در روزگاران پیشین مرکز تمدن با شکوه و جلال بود که در آن علم و هنر، فلسفه، ادب، صنعت به منتهای درخشندگی خود رسیده بود و در همین دوره بود که کل امور آندلس عملاً به دست ایرانیان اداره می شد، فلاسفه و دانشمندان و حکما و صنعتگران آندلس که بعدها به تمام اروپا راه یافت و پایه موسیقی جدید اروپا با خط "نت" قرار گرفت، طبق اصول و موازین تعیین شده به وسیله محمد فارابی دانشمند و موسیقیدان بزرگ ایرانی وضع شده بود. در حقیقت موسیقی فارابی بود که از راه اسپانیا به اروپا راه یافته موسیقی علمی کشورهای اروپایی را پدید آورد و چنان که هنوز هم نغمه ها و آهنگ های محلی ایرانی در موسیقی محلی اسپانیا فراوان است و گوش هر ایرانی به خوبی میتواند آن نغمه ها را در آوازهای محلی پر تحریر و غم انگیز و شاد و ترانه های پر شور این سرزمین تشخیص بدهد. در این باره و همه نکات آن، محققین اروپایی به دقت تحقیق و کاوش کرده و فصول متعددی در این باره انتشار داده اند. 

  

مقدمه نویسنده کتاب "تاریخ موسیقی ایران

غرض از نگارش این کتاب بیان سرگذشت موسیقی ایران در طول تاریخ و شمه ای از چگونگی آن، نیز شرح تحول، تغییرات، عوامل و حوادثی است که در دورانهای گوناگون در ترقی و تنزل و رکود این فن مؤثر افتاده است.  

همچنین ذکر نام و شرح احوال و آثار موسیقیدانان و دانشمندان بزرگ و نویسندگان کتابها و رساله ها و شارحین و کسانی است که با آشنایی عملی و نظری نسبت به موسیقی، با نوآوریها و تصرفات خود در توسعه و تکمیل این فن کوشیده اند؛ نیز شرح احوال و اشاره به نام خوانندگان و نوازندگانی است که عمر عزیز و اوقات گرانبهای خود را در راه کسب و حفظ و توسعه و تکامل این فن شریف صرف کرده و با ضبط در خاطره و نقل سینه به سینه آنرا به آیندگان سپرده اند، همچنین استادان بنام معاصر و هنرمندانی که در این راه مراحلی پیموده اند؛ این بخش را میتوان تذکره موسیقیدانان نامید.  

نگارنده با قلت بضاعت، همت بر آن گماشتم که تا آنجا که استفاده از مدارک موجود در تهران امکان داشته و مقدورات شخصی اجازه میداده است، هر چند در این مبحث کافی نباشد و به کمال مطلوب نرسد، مجموعه ای از سیر تاریخی و چگونگی فن موسیقی و تغییر و تحول و عواملی که در ترقی و تنزل آن مؤثر بوده است، و نیز تذکره ای از دانشمندان و نویسندگان و دست اندرکاران این فن ترتیب دهم.  

 

ادیب خوانسارى

امین الله حسین

ابوالعبک

آقا حسینقلی

نایب اسداله

محمد اسماعیلی

ارموی

آقا علی اکبر

حسین اسماعیل زاده

علیرضا افتخاری

اسحق موصلی

ابراهیم پسر ماهان

ابراهیم   آژنگ

ابن خردادبه

آبتین اجلالی

اقبال آذر

امیر ناصر افتتاح

اسماعیل زاده

فریدون احتشامی

امیر ناصر آشتیانی (کیان)

 

ولی الله البرز

سیاوش اکبری

علی اسدی


غلامحسین بنان

نور علی  برومند

مهدی برکشلی

 باربد

تقی بینش

غلامحسین بیگجه خانی

علی اصغر بهاری

 باقرخان کمانچه

  

رحمت الله بدیعی

حبیب اله  بدیعی








  

اکبر فلوت

ابوالحسن صبا

  

حسین علیزاده

طاهرزاده


  

گریگوریان

جهانگیر کامیان

اکبر گلپایگانی

مجید کیانی

حسن کسائی

کامکاران

   

گلنراقی


محمد موسوی

جواد معروفی

نورالله موًمن نژاد

حبیب الله مشیر همایون

  

قمرالملوک وزیری

شهرام ناظری

    

"مردان موسیقی سنتی و نوین ایران"، بکوشش و گزینش حبیب الله نصیری فر، جلد چهارم.

"تاریخ موسیقی ایران"، اثر حسن مشحون، چاپ اول 1380، ویراستار: شکوفه شهیدی.  

  

 محمدرضا شجریان 

 

  

نادر گلچین 

 

  

 

فرهنگ شریف 

 

  

  

بدیعی 

  

  

 

ابواحسن صبا و حسین تهرانی 

 

 

  

 جواد بدیع زاده

 

 

تاج اصفهانی 

 

 

 

 

ادیب خوانساری 

 

 

 

  

 

فرامرز پایور 

 

 

 

 

علینقی وزیری 

 

 

 

 

 محمدرضا لطفی 

 

 

 

 

ارکستر سمفونیک در سالهای اولیه تاسیس خود/بهار ۱۳۲۸.در اینجا مرتضی حنانه نوازنده هورن اول در عکس کاملا مشخص است همینطور کیومرث میردادیان ترومپت اول ارکستر سمفونیک تهران و سایر نوازندگان مشخص هستند.رهبر ارکستر در آن زمان روبیک گریگوریان بوده است.این عکس در تمرین ارکستر سمفونیک تهران با گروه کر در هنگام تمرین سمفونی ۹ بتهون گرفته شده است.جالب است به نوع چیدمان اولین ارکستر سمفونیک تهران که از ترتیب ونظم به خصوصی برخوردار است توجه کنید.این نوع چیدمان کاملا در اثار موسیقیدانان کلاسیک به وضوح دیده میشده و میتوان گفت که در آن روز ارکستر ما از سایر ارکسترهای سمفونیک جهان از جمله ترکیه نه تنها عقب تر نبوده بلکه با زمان خود نیز پیش میرفته.مرتضی حنانه و غلامحسین قریب نوازنده کلارینت از جمله پایه گذاران این ارکستر به شمار میروند.یادشان بخیر ..امیرعلی حنانه/خوزستان..اهواز نوروز ۱۳۸۸.

/عکس ارکستر سمفونیک تهران ۶۰ سال پس از گرفته شدن عکس./

 

 

 

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد